හදිසි ගැබ් ගැනීමක් වළක්වා ගන්න ලබා ගන්නා levenogestrel (Postinor) ඖෂධය ලංකාවේ බහුලව භාවිතා වෙනව. නමුත් වෛද්‍ය වරුන් ඇතුළුව බොහෝ දෙනෙක් මෙම ඖෂධය ක්‍රියාකරන ආකාරය සහ එය අසාර්ථක වෙන අවස්තා ගැන හරියටම දැනුවත් නැති නිසා බොහෝ දෙනෙක්ට මෙම ඖෂධය ආරක්ෂිතව ලබා ගන්න හැකියාවක් නැහැ. මීට පෙර ලිපියක් මගින් අපි හදිසි ගැබ් ගැනීමක් වළක්වා ගන්න ක්‍රම පිළිබඳව ඔබව දැනුවත් තිබෙනව. මේ ලිපියේ අරමුණ වෙන්නෙ Levenogestrel (Postinor) ඖෂධය අනාරක්ෂිත ලිංගික එක් වීමකට පසු ලබා ගත් පසුත් ගැබ් ගැනීමකට අවදානමක් ඇති අවස්තා පැහැදිලි කිරීමයි.හදිසි උපත් පාලන භාවිතා කල පසුත් ගැබ් ගැනීමට අවදානම ඇති අවස්තාවන්. 1. අනාරක්ෂිත ලිංගික සංසර්ගය සිදුවී පැය 72 කට වඩා පසුව ඖෂධ ලබා ගැනීම.දැනට ඇති නවතම වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක දත්ත අනුව, මෙම ඖෂධය සාර්ථක වීමට  නම් අනාරක්ෂිත ලිංගික සංසර්ගය සිදුවූ අවස්ථාවේ සිට උපරිම පැය 96ක් ඇතුළත ගත යුතුයි. හැකි ඉක්මනින් ඖෂධය ලබා ගැනීමෙන් සාර්ථකත්වය වැඩිවෙනව.2. ඔසප් චක්‍රයේ අවසන් දින 14 තුල ඖෂධ ලබා ගැනීමමෙම ඖෂධය ක්‍රියාත්මක වෙන්නෙ කාන්තාවගේ ඩිම්බ කෝෂ වලින් ඩිම්බයක් පිටවීම වැළැක්වීම හෝ දින කිහිපයකින් ප්‍රමාද කිරීම මගින්. යෝනි මාර්ගය තුල තැන්පත් වන ශුක්‍රාණු දින පහක පමණ කාලයක් සජීවීව තිබෙනව. නමුත් මෙම ඖෂධය මගින් ඩිම්බ පිටවීම ප්‍රමාද කරන නිසා එම ශුක්‍රාණු වලට ඩිම්බයක් සංසේචනය කිරීමට අවස්ථාවක් ලැබෙන්නෙ නැහැ. කෙසේ වෙතත් ඖෂධය ලබා ගන්නා අවස්ථාව වන විට ඩිම්බයක් පිටවී තිබුණ හොත් එම ඩිම්බය ශුක්‍රාණු සමග එක්වී සංසේචනය වීම වළක්වන්න හදිසි උපත් පාලන පෙති වලට හැකියාවක් නැහැ. එවිට ගැබ් ගැනීමක් සිදු වෙන අතර ඇතිවෙන කලලය ගබ්සාවට ලක් කිරීමක් මෙම ඖෂධ නිසා සිදු වෙන්නෙ නැහැ.3. දැනටමත් දරු පිළිසිඳ ගැනීමක් සිදුවී ඇති විට levenogestrel ඖෂධය ලබා ගැනීම.සංසේචනය වී ඇති ඩිම්බයක් ගර්භාෂය තුල තැන්පත් වීම වැලැක්වීමට හෝ ගබ්සා කිරීමට මෙම ඖෂධ වලට හැකියාවක් නැහැ. පෙර ලිංගික එක්වීමක් නිසා සංසේචනයක් සිදුව තිබේනම් levenogestrel ඖෂධය ලබා ගැනීමෙන් ප්‍රතිඵලයක් නැහැ.4. ඖෂධ ලබා ගැනීමෙන් පසුව නැවත අනාරක්ෂිත ලිංගික සංසර්ගයේ යෙදීම. Levenogestrel ඖෂධය ලබා ගෙන දින 5කට පමන පසුව ඩිම්බයක් පිටවිය හැකියි. ඒ අවස්ථාවේ නැවත සංසර්ගයක් සිදුවුව හොත් ගැබ් ගැනීමට හැකියාව තිබෙනව.5. ඖෂධය වමනය සමග පිටවීම. ඖෂධය නිසා වමනය ඕක්කාරය වැනි අතුරු ආබාධ ඇති වෙන්න පුළුවන්. හදිසි උපත් පාලන පෙති ලබා ගෙන පැය 2-3ක් ඇතුලත වමනය ඇති වුවහොත් නැවත වරක් ඖෂධය ලබා ගැනීම අවශ්‍ය වෙනව.6. අධික තරබාරු බවකාන්තාවගේ අගය BMI 26 ට වැඩි නම් ඩිම්බ පිටවීම වැලැක්වීමට සාමාන්‍ය ඖෂධ මාත්‍රාව වන Levenogestrel 1.5 mg ප්‍රමානවත් නැහැ. එවැනි අවස්තාවක ඖෂධය වැඩි මාත්‍රාවකින් ගැනීමට අවශ්‍ය වෙනව.7. Enzyme inducing drugs.අක්මාවේ එන්සයිම උත්තේජනය කරන griseofulvin, rifampicin, carbamazepine වැනි ඖෂධ ලබා ගන්නා කාන්තාවන්ට ඩිම්බ පිටවීම සාමාන්‍ය ඖෂධ මාත්‍රාව මගින් ඩිම්බ පිටවිම වලක්වන්න බැහැ. ඒ නිසා එම ඖෂධ ලබා ගන්නා කාන්තාවන්ට ඖෂධය වැඩි මාත්‍රාවකින් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වෙනව ඉහත හේතු කිසිවක් නොමැතිව හදිසි උපත් පාලන පෙති නිවැරදිව භාවිතා කල අවස්ථාවක දී වුවත් ගැබ් ගැනීමට සුළු අවදානමක් තිබෙනව. ඒ නිසා අනාරක්ෂිත ලිංගික එක්වීම සිදුවී සති තුනක් ඇතුලත සාමාන්‍ය ලෙස ඔසප්වීම සිදු නොවුන හොත්, මුත්‍රා පරීක්ෂාවක් මගින් ගැබ් ගෙන ඇතිදැයි සොයා බැලීම සුදුසුයි. ..

කාන්තාවකට ඔසප් වීම කියන්නෙ අළුත් අත්දැකීමක් නොවෙයි. නමුත් ඒ නිසා පීඩාවට පත් වෙන කාන්තාවන් බොහොමයක් සිටිනව. වයස අවුරුදු 30 – 50 අතර සෑම කාන්තාවන් 20 දෙනකුට එක් අයෙක් ඔසප් වීම සමග අධික රුධිර වහනය නිසා ප්‍රතිකාර ලබා ගන්නව. මේ ලිපියේ අරමුණ වෙන්නෙ ඔසප් වීම සමග ඇතිවෙන අධික රුධිර වහනයට හේතු වෙන කරුණු සහ ඉන් මිදීමට ඇති ප්‍රතිකාර ක්‍රම පිළිබඳව ඔබ දැනුවත් කිරීමයි.සාමාන්‍ය කාන්තාවකගේ ඔසප් වීම චක්‍රයක් ආකාරයෙන් මසකට වරක් සිදුවෙන අතර එහිදී දින කිහිපයක් සාමාන්‍ය රුධිර වහනයක් පවතිනව. පිටවෙන රුධිර ප්‍රමාණය සහ ඔසප්වීම පවතින දින ගණන එක් එක් කාන්තාවට වෙනස් වෙන්න පුළුවන්. නමුත් එම රුධිර වහනය කාන්තාවගේ එදිනෙදා වැඩ කටයුතු වලට බාධාවක් වන ලෙස අධික නම් ඊට ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම අවශ්‍ය වෙනව.ඔසප් චක්‍රයේ අවසානයේදී සිරුරේ ප්‍රොජෙස්ටරෝන් හෝමෝන සාන්ද්‍රණය අඩුවීමත් සමග ගර්භාෂයේ ඇතුළත බිත්තිය නැතිනම් එන්ඩොමෙට්‍රියම් කියන සෛල ස්තරය බිඳ වැටීමට ලක්ව ඔසප් වීම ආරම්භ වෙනව. මෙම ක්‍රියාවලිය සාමාන්‍යයෙන් දින කිහිපයකින් අවසන් වෙන අතර සිරුරට හානිකර ප්‍රමාණයකින් රුධිර වහනය වෙන්නෙ නැහැ. නමුත් සමහර අසාමාන්‍ය තත්වයන් නිසා රුධිර වහනය ස්වභාවිකව නතර නොවීමට හෝ රුධිර වහනය වෙන ප්‍රමාණය අධික වෙන්න පුළුවන්. මෙයට හේතු වන තත්වයන් නම්.1. ඔසප් චක්‍රයේහෝමෝන ක්‍රියාවලියේ අසමතුලිත බව. සාමාන්‍යයෙන් මල්වර වීම ආසන්නයේ සහ ආර්ථවහරනයට පෙර කාල සීමාවේ දී ස්වභාවිකව ඔසප් චක්‍රයේ හෝමෝන අසමතුලිත බවක් පවතිනව. ඒ නිසා අධික රුධිර වහනය මල්වරවූ දැරියන් අතර සහ ආර්ථවහරනයට ආසන්න කාන්තාවන් අතර සුලබව දක්නට ලැබෙනව. ඊට අමතරව පොලිසිස්ටික් ඕවරි සින්ඩ්‍රෝම් (PCOS) තත්වය වැනි රෝග තත්වයන් නිසාත් මෙලෙස හෝමෝන අසමතුලිත බවක් ඇති වෙන්න පුළුවන්.2. ගර්භාෂයතුල ෆයිබ්‍රොයිඩ් ගෙඩි පැවතීම (Fibroids). ගර්භාෂයේ මාංශ පේෂී බිත්තියේ ඇතිවෙන ෆයිබ්‍රොයිඩ් ගෙඩි අධික රුධිර වහනයට හේතුවක් වෙන්න පුළුවන්. මෙම ගෙඩි පිහිටන ස්ථානය සහ එ්වායේ විශාලත්වය අනුව රුධිර වහනය සිදුවෙන ප්‍රමාණය වෙනස් වෙනව.  3...

ගර්භාෂය ඉවත් කරන්න අවශ්‍ය බව ඔබට වෛද්‍යවරයෙකු නිර්දේශ කළ පසු ඔබේ සිතට ඇතිවන ගැට‍ළු වලට පිළිතුරු දීමටයි මේ ලිපිය වෙන් කරන්නෙ.ගර්භාෂය කියන්නේ මාංශ පේශී වලින් යුක්ත කුඩා අවයවයක්. කාන්තා ප්‍රජනක පද්ධතියේ ප්‍රධානතම කොටස විදියට තමයි ගර්භාෂය සලකන්නෙ. මෙහි ප්‍රධානතම කර්තව්‍යය වන්නේ ගැබ් ගැනීමේ සිට දරු ප්‍රසූතිය දක්වා දරු ගැබ වර්ධනය වීමට අවශ්‍ය අවකාශය සහ පෝෂණය සැපයීමයි. ඔසප් චක්‍රයේදී සිදුවන රුධිර වහනය සිදුවන්නේ ගර්භාෂ බිත්තියේ ඇතුළත ස්තරය බිඳවැටීම නිසයි. ඔබ දරු පල ලබා අවසන් වූ පසු ශරීරයේ ගර්භාෂයට වෙන්වූ විශේෂ කර්තව්‍යයක් නැහැ.නමුත් ගර්භාෂයේ ඇතිවන රෝග තත්ත්වයන් රැසක් නිසා කාන්තාවන් අපහසුතාවට පත්වන අවස්ථා බොහොමයක් තිබෙනවා. ඒ අතර ඔසප් වීම සමග ඇතිවන අධික රුධිර වහනය, ඔසප් වීමත් සමග ඇතිවන වේදනාව, ගර්භාෂයේ ගෙඩි ඇතිවීම සහ එම ගෙඩි නිසා උදරය විශාල වීම මුත්‍රා කිරීම සහ මල පහ කිරීමේදී අතිවෙන අපහසුතාවයන්, ගර්භාෂයේ පිළිකා ඇතිවීම වැඩි තත්ත්වයන් නිසා බොහෝ කාන්තාවන් වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගැනීමට පැමිණෙනවා. මෙවැනි අවස්ථාවක ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම ඊට සුදුසුම ප්‍රතිකාර ලෙස සමහර විට ඔබේ වෛද්‍ය වරයා නිර්දේශ කරන්න පුළුවන්.ගර්භාෂය ඉවත් නොකර වී රෝගී තත්ත්වය සමනය කරගන්න පුලුවන්ද කියලා සමහරවිට ඔබට සැකයක් ඇති. ඔබ ගර්භාෂ පිළිකා තත්ත්වයක් හැර අනිකුත් රෝග තත්වයක් නිසා ගර්භාෂ ඉවත් කරන්න සුදානම් වන කාන්තාවක් නම්, ඔබේ රෝග තත්වය පාලනය කිරීමට හැකි වෙනත් ප්‍රතිකාර ක්‍රම තිබෙනව‍. මේ අතර ගර්භාෂය තුල තැන්පත් කරන හෝර්මෝන ලූපයක්, ගර්භාෂයේ ගෙඩි වල විශාලත්වය අඩු කරන හෝමෝන ඖෂධ, ගර්භාශයට රුධිර සැපයුම අවහිර කරන ක්‍රම, ගර්භාෂයේ ඇතුළත සෛල ස්තරය විනාශ කිරීම සහ රෝග ලක්ෂණ පාලනය කිරීමට යොදා ගන්නා ඖෂධ වර්ගයක් භාවිතා කිරීම වැනි ප්‍රතිකාර ක්‍රම ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමේ සැත්කමකට විකල්ප ක්‍රම විදියට භාවිතා කරන්න පුළුවන්. නමුත් එමගින් සිදු වෙන්නේ කෙටි කාලයකට ඔබගේ රෝග ලක්ෂණ පාලනය කර තබා ගැනීම පමණයි. ගර්භාෂය නිසා ඇතිවන අධික වේදනාවට, අධික රුධිර වහනයට සහ ගර්භාෂයේ ගෙඩි වලට ස්ථිර ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක් ලෙස ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමේ සැත්කම හදුන්වන්න පුළුවන්. මෙහිදී ගර්භාෂය සිරුරෙන් ඉවත් කරන නිසා ඉන් පසු ඔසප් වීමක් සිදු වන්නේ නැහැ. ඒ සමග ඇතිවන වේදනාවන් සහ අධික රුධිර වහනයෙන් සුව කිරීමට වගේම ගර්භාෂය පහත් වීම සහ පිළිකා අවදානම් වෙනුවෙනුත් මේ සැත්කම සිදු කරන්න පුළුවන්.ගර්භාෂය ඉවත් කරන සැත්කම සිදු කරන ප්‍රධානතම ක්‍රම තුනක් තිබෙනව.1. උදරයේ කිසිම කැපුමක් නොමැතිව යෝනි මාර්ගය හරහා ගර්භාෂය ඉවත් කරන සැත්කම (NDVH)2. උදරයේ කුඩා කැපුම් පමණක් යොදා laparoscopy ක්‍රමයට ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම (Laparoscopic Hysterectomy)3. විවෘත සැත්කමක් ලෙස උදරයේ කැපුමක් යොදා ඒ තුළින් ගර්භාෂ ඉවත් කිරීම.උදරයේ කැපුම් නොයොදා යෝනි මාර්ගයේ ඇතුළතින් ගර්භාෂ ඉවත් කිරීම මගින් තුවාල නිසා ඇතිවන සංකූලතා අවම කරගන්න පුළුවන්. මෙම ක්‍රමයට සැත්කම සිදු කරන්න සිහි නැති කිරීමක් අවශ්‍ය වන්නේ නැහැ. සිසේරියන් සැත්කමකදී මෙන් පිට කොන්දට ලබා දෙන නික්ෂේපණ ඖෂධයක් මගින් හිරිවැටීමට ලක් කර මෙම සැත්කම කරන්න සිදු පුළුවන්. එනිසා සැත්කම සඳහා වැයවන වියදම අනිත් ක්‍රමයට සාපේක්ෂව ඉතාමත්ම අඩුයි. ලැපරොස්කොපි උපකරණ භාවිතයෙන් ඉතා කුඩා කැපුම් කිහිපයක් පමණක් laparoscopy hysterectomy සැත්කම සිදු කරන විට සැත්කමින් පසුව ඇතිවෙන වේදනාවන් ඉතා අඩු නිසා බොහෝ විට එක් දිනකින් රෝහලෙන් බැහැර වීමට පහසුකම් ලැබෙනවා. නමුත් මේ ක්‍රමය අනිත් ක්‍රමයන්ට සාපේක්ෂව මිල අධිකයි. අනික් සැත්කම් ක්‍රමය වෙන්නේ උදරයේ කැපුමක් යොදා විවෘත සැත්කමක් ලෙස ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමයි. මෙහිදී තුවාල සුව වීමට ගත වන කාලය තරමක් වැඩි අතර සැත්කමෙන් පසු ඇතිවෙන වේදනාවත් තරමක් වැඩියි. ඉහත සැත්කම් ක්‍රම තුනේ ඔබට සුදුසුම ක්‍රමය තෝරා ගැනීමට නම් ඔබ ඔබේ වෛද්‍යවරයා සමඟ මේ ගැන සාකච්ඡා කළ යුතුයි. ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම අවශ්‍ය වෙන බොහෝ කාන්තාවන්ට යෝනි මාර්ගය තුළින් උදරය කිසිම කැපුමක් රහිතව එම සැත්කම සිදු කරන්න පුළුවන්. ඒ සඳහා පළපුරුදු වෛද්‍යවරයෙක් අවශ්‍ය වෙනවා. උදරය ඇතුළත ඇලීම් වැනි තත්වයන් නිසා මෙම සැත්කම සිදු කිරීම අපහසු අවස්ථාවලදී ලැපරොස්කොපි සැත්කම ක්‍රමය පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්. එහිදී උදරයේ ඉතා කුඩා කැපුම් කිහිපයක් යෙදීම අවශ්‍ය වෙනවා. නමුත් මෙහි ක්‍රමයේ තිබෙන විශේෂ වාසිය තමයි ඒ සමග ඉතාමත්ම සියුම් ශල්‍ය උපකරණ සහ සැත්කම මගින් ඇතිවන තුවාල සුව වීමට ගතවන කාලය ඉතාමත්ම අඩුයි ඔබට ඉක්මනින් නැවත ඔබගේ එදිනෙදා වැඩ කටයුතු ආරම්භ කිරීමට හැකියාව ලැබෙනව. ගර්භාෂ පිළිකා තත්ත්වයක් වැනි අවදානම් තත්ත්වයක් තිබෙන විට ඉහත ක්‍රම දෙක වෙනුවට විවෘත සැත්කමක් අවශ්‍ය වෙන්න පුළුවන්ඕනෑම සැත්කමක් හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලියක් නිසා අතුරු ආබාධ සහ සංකූලතා ඇති වෙන්න පුළුවන්.  ඕනෑම සැත්කමක දී ඇති විය හැකි අතුරු ආබාධ ගර්භාෂය ඉවත් කළ සැත්කමකට පොදු වන අතර ප්‍රධාන වශයෙන් අපට හඳුනා ගන්න පුළුවන් සංකූලතා තමයි විෂබීජ ආසාදන ඇතිවීම, සැත්කමින් පසුව ඇතිවන වේදනාව, සැත්කම අවස්ථාවේ ඇතිවන රුධිර වහනය. සැත්කම අවස්ථාවේ අභ්‍යන්තරයට ඉන්ද්‍රියකට හානි සිදුවීම ඉතාමත් කලාතුරකින් සිදුවිය හැකියි. එලෙස මුත්‍රාශය, මුත්‍රා වාහිනී. බඩවැල්, රුධිර වාහිනී වැනි ඉන්ද්‍රියකට හානියක් සිදු වුවහොත් එය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට ඒ අවස්ථාවේදීම මැහුම් යෙදීමක් අවශ්‍ය වෙන්න පුළුවන්. ඊට අමතරව පෙනහලුවල ආසාදන තත්ත්වයන්, මුත්‍රා ආසාදන තත්ත්වයන්, පාදවල රුධිර කැටි හිර වීම, හෘදයාබාධ වැනි සංකූලතා ඕනෑම සැත්කමකට පසුව ඇතිවීමේ ඉඩ ඇති ඉඩකඩක් තිබෙනව.ගර්භාෂය ඉවත් කරන විවිධ සැත්කම් ක්‍රම පිළිබඳ ව වැඩි විස්තර අපි මීට පෙර ලිපි කිහිපයකම සාකච්ඡා කර තිබෙනවා. ඒ පිළිබඳ පහත ලින්ක් වලින් ඔබට බලා ගන්න පුළුවන්උදරයේ කිසිම කැපුමක් නොමැතිව යෝනි මාර්ගය හරහා ගර්භාෂය ඉවත් කරන සැත්කම (NDVH)උදරයේ කුඩා කැපුම් පමණක් යොදා laparoscopy ක්‍රමයට ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම (Laparoscopic Hysterectomy) Laparoscopic Hysterectomy..

ලොව පුරා පැතිර ඇති කොරෝනා වයිරස ආසාදනය නිසා ගැබිනි මවකට ඇතිවිය හැකි අවදානම් තත්වයන් සහ ඉන් මිදීමට ඔබ අනුගමනය කල යුතු ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳව මේ ලිපියෙන් දැනුවත් කරන්නෙ.කොරෝනා වෛරසය කියන්නෙ ඉතා කුඩා RNA වෛරස ගනයට අයත් වෙන වෛරසයක්. මේ වෛරසය බොහෝ විට ආසාදන ඇති කරන්නේ වෙනත් සතුන්ටයි. නමුත් මීට පෙරත් අවස්තා කිහිපයකදී මිනිසාට මේ වෛරස නිසා දරුණු රෝග තත්වයන් ඇතිවී තිබෙනව. වසර 2002 දී severe acute respiratory syndrome (SARS) තත්වයත් වසර 2012 දී Middle East respiratory syndrome (MERS) මෙවැනි කොරෝනා වෛරස නිසා ඇතිවූ තත්වයන්. නමුත් මෙවර චීනයෙන් වාර්තා වෙන වෛරසය කලින් ආසාදන තත්වයන්ට හේතුවූ වෛරසයට වඩා තරමක් වෙනස් බව සොයා ගෙන තිබෙනව. මේ  නිසා ඇතිවෙන ශ්වසන පද්ධතියේ ආසාදන තත්වයන් අනිකුත් සෙම්ප්‍රතිශාව වැනි ශ්වසන ආසාදනයන්ට වඩා දරුණු නිසයි මේ ගැන වැඩි අවධානයක් යොමුව තිබෙන්නේ. මෙම වෛරසය රෝගියෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට බෝවීමේ ප්‍රධාන ක්‍රමය වෙන්නෙ ප්‍රශ්වාසය‍, කැස්ස, කිවිසුම් යාම සමග පිටවෙන ස්‍රාව කොටස් ආශ්වාසයට ලක් වීමෙනුයි. ඊට අමතරව රෝගියෙකු ස්පර්ශ කිරීම එකම අවකාශයක වැඩි වෙලාවක් කාලය ගත කිරීම මෙම රෝගය බෝවීමට හේතු වෙනව. නිසි පරිදි පිසීමට ලක් නොකල සත්ව නිෂ්පාදන ආහාරයට ගැනීමත් මෙම රෝගය බෝවිය හැකි ක්‍රමයක් ලෙස සැක කරනව. ඕනෑම ශ්වසන ආසාදන තත්වයක් ගැබිනි මවකට සංකූලතා ඇති කිරීමට ඇති හැකියාව තරමක් වැඩියි. දැනට කොරෝනා වෛරස ආසාදිත ගැබිනි කාන්තාවන් අතරින් සියයට 8කට පමණ දරුණු ආසාදන තත්වයන් ඇතිවී ඇති අතර 1%ක් අසාධ්‍ය තත්වයට පත්ව තිබෙනව. ලංකාවේ මේ පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් විස්තර නොමැති වුවත්, පසුගිය වසර කිහිපය තුල ලංකාවේ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා රෝගය ගැබිනි මවුවරුන්ට බලපෑ ආකාර පිළිබඳව අපට අත්දැකීම් තිබෙනව. ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා රෝගය නිසා මාතෘ මරණ රැසක්ම ලංකාවෙන් වාර්තා වූ බව ඔබ දැනුවත් ඇති. මේ නිසා ගර්භණී ඔබ මෙවැනි ආසාදන තත්වයන් ගෙන් වැලකී සිටීමට හැකි උපරිම උත්සාහ ගත යුතුයි. ඒ සඳහා පහත උපදෙස් පිළිපදින්න.1.       වැඩිපුර සෙනග ගැවසෙන ස්ථාන වලට යෑමෙන් වළකින්න.2.       සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව කැස්ස, උණ හෝ එවැනි රෝග ලක්ෂණ සහිත පුද්ගලයින්ගෙන් ඈත් වී සිටින්න.3.       වන සතුන් සහ ඇති කරන සතුන් ඇල්ලීමෙන් හෝ සමීපයට යාමෙන් වළකින්න.4.       සත්ව ආහාර හොඳින් පිසීමෙන් පසු පමණක් ආහාරයට ගන්න.5.       සැමවිටම සබන් යොදා අත් සෝදන්න. එසේ කිරීමට අපහසු අවස්ථාවලදී ඇල්කොහොල් අඩංගු පිරිසිදු කාරක තවරනයක් අත්වල තවරා පිරිසිදු කරගන්න.6.       ඇස්, නාසය සහ මුඛය ඇල්ලීමෙන් වළකින්න.7.       ඔබට රෝගීන් ගැවසෙන ස්ථානයකට යෑම අත්‍යවශ්‍ය නම් මුඛ ආවරණයක් පලඳින්න.8.       ඔබට සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව වැනි රෝග ලක්ෂණයක් ඇති නම් වෙනත් ගැබිනි මව්වරු සමීපයට යෑමෙන් වළකින්න.9.       කැස්ස සහ කිවිසුම් යාම ඇති විට නාසය සහ මුඛය වැළමිටෙන් හෝ ටිෂූ එකකින් වසා ගන්න. එලෙස භාවිතා කරන ටිෂූ ඉක්මනින් ආරක්ෂිතව බැහැර කරන්න. ඉන් පසු ඔබේ අත් සබන් යොදා සෝදා ගන්න.ඔබට කිසියම් උණ හෝ කිසියම් ශ්වසන ආසාදන තත්වයක් ඇති බවට සැකයක් ඇති නම් හැකි ඉක්මනින් රජයේ රෝහලකට ගොස් පරීක්ෂා කරවා ගන්න. ගර්භණී සමයේ ශ්වසන පද්ධතිය ආශ්‍රිත ආසාදන ඉක්මනින් නියුමෝනියා තත්වයට වර්ධනය වීමට හැකි නිසා ගැබිනි මවුවරුන් ඉහත උපදෙස් පිළිපැද ඉන් මිදීමට උත්සාහ කිරීම ඉතා වැදගත් වෙනව. ..

මුත්‍රා පරීක්ෂාවක් මගින් තහවුරු කර ගත් සෑම ගැබ්ගැනීම් 8 කටම එකක් ගබ්සාවීමට ලක් වෙනව. මෙවැනි අත්දැකීමට මුහුණ දෙන බොහෝ දෙනෙක් අසන ගැට‍ළුවක් තමයි ඊට හේතුවෙන කාරණා මොනවාද යන්න. ගබ්සාවීම් වලින් වැඩි ප්‍රතිශතයක් සිදු වෙන්නෙ ගර්භණී සමයේ මුල් මාස තුන තුලයි. එවැනි ගබ්සාවන් ගැන වැඩි විස්තර වෙනත් ලිපියක් දැක්වෙනව. මුල් මාස තුනෙන් පසු සිදුවෙන ගබ්සාවන් එතරම් සුලබ නැහැ. ඒවා ගැනත් මීට පෙර අපි ලිපියක් පල කර තිබෙනව. අපි මේ ලිපිය වෙන් කරන්නෙ ගබ්සාවීම් වලට හේතුවෙන කරුණු ගැනයි.ඩිම්බයක් සහ ශුක්‍රාණුවක් එක්වීමෙන් ඇති වෙන යුක්තාණුව ගර්භාෂය තුල තැන්පත් වීමෙන් පසු කලලයක් ලෙස වර්ධනය වෙනව. මෙම ක්‍රියාවලිය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වෙන බොහෝ දේ තිබෙනව. ඉන් කිසියම් හෝ සාධකයක අඩුපාඩුවක් නිසා ගබ්සාවීමක් සිදු වෙන්න පුළුවන්. නිරෝගී දරුවෙකු වර්ධනය වීමට අවශ්‍ය වෙන ප්‍රධානතම කරුණක් තමයි දරුවාගේ ජාන සංයුතිය නිවැරදිව පිහිටා තිබීම. අපේ සිරුරේ සෑම සෛලයකම වර්ණදේහ 46 ක් තිබෙනව. මේවායින් 23 ක් පියාගෙනුත්  23 ක් මවගෙනුත් උරුම වෙන්නේ. මෙම වර්ණදේහ සංයුතියේ කිසියම් වෙනසක් ඇතිවුවොත් එම කලලයට සාමාන්‍ය නිරෝගී දරුවෙකු ලෙස වර්ධනය වීමට හැකියාවක් නැහැ. මෙවැනි අසාමාන්‍ය තත්වයන් තිබෙනව බොහෝ කලලයන් මුල් මාසය තුලදීම ඔබ ගැබ් ගැනීමක් සිදුවී ඇති බව දැන ගන්නටත් පෙර ගබ්සා වෙනව. ඉතිරිවෙන අසාමාන්‍ය කලලයන් තමයි මුල් මාස තුන තුල සිදුවෙන ගබ්සාවීම් වලින් වැඩි ප්‍රතිශතයකට හේතු වෙන්නෙ. ඊට අමතරව වෙනත් ජානමය සහ ශාරීරික අසාමාන්‍ය තත්වයන් ඇති කලලයනුත් මෙලෙස ගබ්සාවීමට ලක් වෙනව. එවැනි ගබ්සාවන් සිදුවන්නේ ස්වභාවිකව අසාමාන්‍ය දරුවන් ඇතිවීම වළක්වන ස්වභාවික වරණය ක්‍රියාවලිය ලෙසයි. වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර වලින් හෝ වෙනත් කිසිම ක්‍රමයකින් මෙවැනි ගබ්සාවන් වළක්වා ගන්න හැකියාවක් නැහැ. දරුවාට කිසිම අසාමාන්‍ය තත්වයක් නොමැති විටත් ගබ්සාවෙන අවස්තා තිබෙනව. එ්වාට හේතු වෙන කරුණු නම්             1.      මවට ඇතිවෙන ආසාදන තත්වයන්. මවට වෛරස රෝග තත්වයක් ඇතිවීම සමහර විට ගබ්සාවීමට හේතු වෙනව. තද උණ, දරු ගැබට වෛරස ආසාදන වීම වැනි කරුණු මෙයට හේතු වෙන්න පුළුවන්. ගැබ් ගෙල හරහා ගර්භාෂයට විෂබීජ ඇතුල් වීම නිසා ගබ්සාවෙන අවස්ථා කලාතුරකින් දක්නට ලැබෙන අතර බොහෝ විට මෙවැනි ගබ්සාවීම සිදු වෙන්නෙ මුල් මාස තුනට පසුයි.             2.      මවගේ රෝග තත්වයන්. දියවැඩියාව, තයිරොයිඩ් හෝමෝන අසාමාන්‍ය තත්වයන් වැනි රෝග නිසි ලෙස පාලනය කර නොගත හොත් ඒ නිසා ගබ්සා වීමට අවදානමක් තිබෙනව.              3.      ගර්භණී සමයේ මවගේ සිරුරේ හෝමෝන මට්ටම් නිසි පරිදි නොපැවතීම ගර්භාෂය ගර්භණී තත්වයෙන් පවත්වා ගැනීමට ප්‍රොජෙස්ටරෝන් හෝමෝනය දායක වේ. ගර්භණී සමයේ මෙම හෝමෝනය නියමිත ප්‍රමාණයට නිපදවෙන්නෙ නැතිනම් ඒ නිසා ගබ්සා වීමට ඉඩ තිබෙනව. එය වළක්වා ගන්න සමහර විට වෛද්‍යවරු ප්‍රොජෙස්ටරෝන් පෙති හෝ නික්ෂේපණ නිර්දේශ කරන අවස්තා තිබෙනව. මුල් සති කිහිපය තුල වැදෑමහෙන් නිපදවෙන HCG හෝමෝනය දරු ගැබ ආරක්ෂිතව තබා ගන්න අවශ්‍යයි. ඒ නිසා මෙම හෝමෝන ප්‍රමාණය අඩු වීමත් ගබ්සා වීමට බලපාන්න පුළුවන්.                4.      මවගේ රුධිර කැටි ගැසීම වැඩි වෙන රෝග තත්වයන්. දරු ගැබට පෝෂණය ලැබෙන්නේ, වැදෑමහ තුලට ගමන් කරන මවගේ රුධිරයෙන්. එම රුධිරය ඝනකම් වැඩිනම් වැදෑමහේ සියුම් රුධිර නාල අවහිර වී ඊට සපයන රුධිර ප්‍රමාණය අඩු වෙනව. එවිට ගබ්සා වීමට ඉඩ කඩ වැඩියි. එවැනි රෝග තත්වයක් ඇති විට රුධිර කැටි ගැසීම අඩු කරන්න ඇස්පිරින්, හෙපරින් වැනි ඖෂධ ලබා දීමෙන් ගබ්සා වීමේ අවදානම අඩු කර ගන්න හැකියාව තිබෙනව.                 5.      මවගේ ගර්භාෂයේ අසාමාන්‍යතා. ගර්භාෂයේ ඇතුළත බිත්තියට නෙරා තිබෙන ෆයිබ්‍රොයිඩ් ගෙඩි, ගර්භාෂය මැදින් දෙකට බෙදෙන පරිදි බිත්තියක් (uterine septum) පැවතීම වැනි කරුණු නිසා ගබ්සාවන් ඇති වෙන්න පුළුවන්. මෙවැනි රෝග තත්වයන් හිස්ටරොස්කොපි (hysteroscopy) සැත්කමක් මගින් නිවැරදි කිරීමෙන් නැවත එවැනි ගබ්සාවක් සිදුවීම වළක්වා ගන්න පුළුවන්.                  6.      යෝනි මාර්ගය තුල ඇති ආසාදන තත්වයන් Bacterial vaginosis වැනි ආසාදන තත්වයන් සඳහා නිසි ප්‍රතිකාර සිදු නොකල හොත් එමගිනුත් ගැබ් ගෙල හරහා විෂබීජ ඇතුළු වීමට අවදානම වැඩි වෙනව.       ඉහත හේතු වලින් බොහොමයක්ම නැවත නැවත ගබ්සාවීමට බලපාන්නෙ නැහැ. ඒ නිසා එක් ගබ්සාවීමක් සිදුවූ පමණින් නැවත වරක් එසේ වේයැයි බිය වීමට හේතුවක් නැහැ. මුල් මාස කිහිපයෙන් පසු සිදුවෙන ගබ්සාවන් පිළිබඳ වැඩි විස්තර තවත් ලිපියක සඳහන් වෙනව.       ..